Stanowisko Prezydium Zarządu Głównego ZNP z 21 czerwca 2021 r. ws. projektowanych zmian w nadzorze pedagogicznym
Związek Nauczycielstwa Polskiego wyraża stanowczy sprzeciw w sprawie projektowanych zmian w nadzorze pedagogicznym, podziela krytyczne oceny w tej sprawie wyrażane przez miedzy innymi – Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty, Społeczne Towarzystwo Oświatowe oraz organizacje samorządowe. Proponowane założenia zmian w ustawie – Prawo oświatowe w zakresie nadzoru pedagogicznego zostały zamieszczone w “Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów”, których autorem jest Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Celem projektowanych rozwiązań jest “wzmocnienie roli organu nadzoru pedagogicznego, w tym w szczególności kuratora oświaty, tak aby jak najpełniej mógł wykonywać powierzone mu ustawowo zadania”. W rzeczywistości, planowane przepisy mają podporządkować proces powoływania dyrektorów przedszkoli, szkół i placówek oświatowych kuratorom (m. in. organ nadzoru pedagogicznego będzie miał dominującą pozycję w składzie komisji konkursowej na stanowisko dyrektora). Dyrektorzy mają też być skuteczniej kontrolowani przez nadzór pedagogiczny, a w razie zastrzeżeń do ich pracy – zawieszani lub odwoływani.
Związek Nauczycielstwa Polskiego z dezaprobatą ocenia kierunek tych zmian. Regulacje o takim charakterze spowodują scentralizowanie zarządzania oświatą i powrót do rozwiązań, którym obca była idea samorządności i demokratyzacja życia szkoły. Ich wdrożenie prowadzi do odebrania organom prowadzącym i kierownictwu szkół (publicznych i niepublicznych) autonomii i realnej możliwości wpływu na jakość pracy placówek. Spowoduje to pogorszenie jakości pracy szkół i doprowadzi do obniżenia poziomu wykształcenia młodego pokolenia. Skutkiem tego będzie mało efektywne i niewystarczające przygotowanie tego pokolenia do zmieniającego się rynku pracy.
Ministerstwo zamierza osłabić również pozycję związków zawodowych w komisjach konkursowych oraz przy opiniowaniu projektów arkuszy organizacyjnych szkół, wkraczając w samodzielność i samorządność organizacji związkowych.
Ponadto resort edukacji zamierza ograniczyć możliwość prowadzenia na terenie szkół zajęć przez stowarzyszenia i inne organizacje. Dyrektor szkoły będzie miał obowiązek – zanim umożliwi wstęp organizacji na teren szkoły – uzyskać pozytywną opinię kuratora. Takie rozwiązanie prowadzi do obniżenia prestiżu zawodowego nauczycieli oraz zaufania społecznego do szkół. Wpłynie również niekorzystnie na umiejętności i kompetencje uczniów.
Związek Nauczycielstwa Polskiego domaga się rezygnacji z wprowadzenia zmian ustawowych w kształcie projektowanym przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Za Prezydium ZG ZNP
Sławomir Broniarz /-/
Prezes ZNP